Thị trường ngành F&B Việt Nam
Thị trường Ngành F&B Việt Nam: Năm 2024 tiếp tục tăng trưởng với xu hướng mới
Ngành thực phẩm và đồ uống (F&B) tại Việt Nam đang trải qua một giai đoạn phát triển mạnh mẽ, trở thành một trong những lĩnh vực kinh tế trọng điểm với sự cạnh tranh gay gắt giữa các thương hiệu trong và ngoài nước. Sự phát triển này được thúc đẩy bởi các yếu tố như thu nhập tăng cao, sự thay đổi lối sống và nhu cầu trải nghiệm ẩm thực đa dạng của người dân. Bên cạnh đó, sự gia tăng của các chuỗi cửa hàng F&B, từ quán cafe, trà, đồ ăn nhanh đến các nhà hàng chuyên món quốc tế, đã tạo ra một thị trường sôi động và đầy tiềm năng. Dưới đây là phân tích chi tiết về dung lượng thị trường, số lượng doanh nghiệp, xu hướng phát triển và hành vi tiêu dùng trong ngành F&B giai đoạn 2023-2024.
1. Dung Lượng Thị Trường ngành F&B Việt Nam
Theo báo cáo của Statista, thị trường F&B Việt Nam năm 2023 được định giá khoảng 51 tỷ USD, với tốc độ tăng trưởng hàng năm trung bình (CAGR) dự kiến là 9,2% từ 2024 đến 2028. Năm 2024, giá trị thị trường thực phẩm và đồ uống (F&B) tại Việt Nam dự kiến tăng 10,92% so với năm 2023, đạt doanh thu trên 655 nghìn tỷ đồng (26,1 tỷ USD). Mức tăng trưởng này phản ánh tiềm năng to lớn của ngành, khi dân số trẻ và tầng lớp trung lưu ngày càng tăng, góp phần làm tăng nhu cầu tiêu dùng. Cùng với đó, sự xuất hiện của các chuỗi cửa hàng quốc tế và nội địa, từ các thương hiệu nổi tiếng như Vinamilk, Masan, Trung Nguyên đến Starbucks, McDonald’s, KFC, đã thúc đẩy thị trường F&B phát triển đa dạng và phong phú.
2. Số Lượng Các Doanh Nghiệp Trong Ngành
Thị trường F&B Việt Nam hiện có hơn 5.000 doanh nghiệp, bao gồm các công ty sản xuất, chuỗi nhà hàng, quán cafe và các doanh nghiệp dịch vụ ăn uống khác. Các chuỗi cửa hàng F&B đang trở thành mô hình kinh doanh phổ biến, chiếm lĩnh thị trường với các phân khúc đa dạng như lẩu/nướng, đồ ăn nhanh, cafe/trà và các món ăn quốc tế như Thái, Nhật, Trung Quốc. Báo cáo từ iPhos.vn cho thấy, bất chấp những thách thức kinh tế, khoảng 80% doanh nghiệp trong ngành F&B vẫn tích cực và có nguồn lực để phát triển, với gần 52% có kế hoạch mở rộng trong tương lai gần.
3. Xu Hướng Phát Triển Trong Giai Đoạn 2024-2028
a. Sự bùng nổ của các chuỗi cửa hàng F&B: Với sự tăng trưởng của tầng lớp trung lưu và sự ưa chuộng của người tiêu dùng đối với các trải nghiệm ẩm thực, các chuỗi cửa hàng F&B đang phát triển mạnh mẽ. Dự báo đến năm 2027, tốc độ CAGR doanh thu của các chuỗi dự kiến đạt 14.6%, so với 12.52% của các cửa hàng F&B độc lập. Tuy nhiên, cơ cấu thị phần vẫn nghiêng về các cửa hàng F&B độc lập với 93.9% thị phần.
b. Làn sóng nhượng quyền: Năm 2023 chứng kiến làn sóng nhượng quyền và hợp tác kinh doanh diễn ra mạnh mẽ, đặc biệt là trong lĩnh vực đồ uống. Các chuỗi cửa hàng quốc tế và nội địa đều tận dụng mô hình này để mở rộng mạng lưới kinh doanh, đáp ứng nhu cầu ngày càng tăng của thị trường.
c. Sự chuyển đổi số trong F&B: Các doanh nghiệp F&B đang áp dụng công nghệ số vào quản lý và vận hành, từ việc sử dụng ứng dụng di động để đặt hàng, thanh toán không tiền mặt, đến quản lý tồn kho và dịch vụ khách hàng. Sự chuyển đổi này không chỉ tối ưu hóa quy trình mà còn nâng cao trải nghiệm khách hàng.
d. Tăng trưởng của các mô hình đồ uống vừa và nhỏ: Báo cáo nhận thấy đến năm 2024, sẽ có sự phát triển mạnh mẽ của các mô hình đồ uống cỡ vừa và nhỏ, phù hợp với xu hướng tiện lợi và đáp ứng nhu cầu của người tiêu dùng trẻ. Các cửa hàng này được mở ra với các tiêu chí như chi phí đầu tư hợp lý, địa điểm thuận tiện cho việc mang đi và giao hàng, giá sản phẩm ở phân khúc tầm trung và bình dân.
e. Cạnh tranh về sao Michelin: Xu hướng các nhà hàng cao cấp cạnh tranh để đạt sao Michelin cũng ngày càng tăng, với nhiều thương hiệu F&B nỗ lực nâng cao chất lượng món ăn, dịch vụ và trải nghiệm khách hàng để đạt được danh hiệu danh giá này.
4. Hành Vi Thị Trường và Khách Hàng
Khảo sát của Cốc Cốc cho thấy, 56% người tiêu dùng Việt Nam thường xuyên ghé thăm các chuỗi cửa hàng F&B, trong đó 10% có thói quen ăn ngoài hàng ngày, 20% hàng tuần và 24% hàng tháng. Các chuỗi cafe/trà và đồ ăn nhanh là hai loại hình phổ biến nhất, thu hút khoảng 40% người tiêu dùng ghé thăm hàng ngày hoặc hàng tuần. Nhóm khách hàng từ 18-34 tuổi, đặc biệt là từ 18-24 tuổi, có tần suất sử dụng dịch vụ của các chuỗi cửa hàng này cao nhất.
Hành vi tiêu dùng “ngẫu hứng” là phổ biến nhất, với 32% người tiêu dùng chọn ăn uống tại các chuỗi nhà hàng F&B khi có nhu cầu đột xuất. Ngoài ra, “có người rủ thì đi” cũng là một hành vi tiêu dùng phổ biến, cho thấy người tiêu dùng ưa chuộng trải nghiệm dịch vụ F&B cùng với bạn bè hoặc người thân. Các yếu tố như khuyến mãi và sự tiện lợi cũng đóng vai trò quan trọng trong quyết định tiêu dùng.
Yếu tố quyết định trong lựa chọn chuỗi cửa hàng F&B chủ yếu bao gồm hương vị và chất lượng món ăn (42%), đa dạng món ăn, giá cả và chất lượng phục vụ. Đáng chú ý, nữ giới thường có tiêu chuẩn cao hơn nam giới khi chọn lựa dịch vụ, với trên 50% nữ giới cho rằng hương vị và chất lượng là yếu tố quan trọng nhất.
Trong khi nam giới thường cân nhắc dựa trên 2 tiêu chí chính thì nữ giới lại “tỏ ra” khắt khe hơn với trung bình 3 tiêu chí để đánh giá trải nghiệm các chuỗi nhà hàng F&B. Hơn 50% nữ giới cho biết lý do họ lựa chọn sử dụng dịch vụ là do hương vị và chất lượng đồ ăn/ đồ uống, cao hơn 18% so với nam giới.
Khi được hỏi về lý do mà người tiêu dùng hiếm khi hoặc không tới chuỗi dịch vụ F&B trong 1 năm gần đây, Thói quen – Giá cả – Vị trí địa lý là TOP 3 lý do mà phần lớn người tiêu dùng “đồng tình” với tỷ lệ cao gấp từ 4 – 10 lần so với các lý do khác. Đặc biệt hơn, có 37% nữ giới cho rằng giá đắt và vị trí không thuận tiện là lý do chính tác động tới quyết định của họ. Tỷ lệ này cao gấp 1.3 lần so với nam giới.
Quảng cáo trực tuyến & truyền miệng là 2 kênh có tỷ lệ người tiêu dùng tiếp cận thông tin về chuỗi dịch vụ F&B nhiều nhất với tỷ lệ lần lượt là 51% và 47%. Tỷ lệ này cao hơn gấp 1.7 – 2.0 lần so với các điểm chạm truyền thông khác.
Haidilao, Sushi Hokkaido, Mixue và KFC là những chuỗi thương hiệu F&B được yêu thích nhất theo từng nhóm cửa hàng. Tuy nhiên mỗi độ tuổi khác nhau lại có khẩu vị khá khác biệt.
Báo cáo từ iPhos.vn cho thấy, hơn 68% doanh thu của ngành F&B đến từ dịch vụ nhà hàng, với người tiêu dùng chi tiêu nhiều hơn cho dịch vụ ăn uống, bao gồm cả đồ uống chiếm 16,52% doanh thu. Người tiêu dùng Việt Nam đang tăng chi tiêu cho việc đi ăn ngoài thêm 5-10%, với 14,9% sẵn sàng chi hơn 100.000 đồng cho bữa tối hàng ngày, tăng gấp 3,5 lần so với năm 2022.
Theo Euromonitor, giá trị thị trường F&B Việt Nam dự kiến sẽ tăng 10,92% vào năm 2023 và đạt tốc độ tăng trưởng kép hàng năm là 10,25% từ 2023 đến 2027, với giá trị ước tính là 872,9 nghìn tỷ đồng (34,9 tỷ USD) vào năm 2027. Du lịch cũng đóng góp một phần không nhỏ vào tăng trưởng ngành F&B, với lượng du khách quốc tế tăng mạnh trong năm 2023, đặc biệt từ Hàn Quốc, Châu Âu và Mỹ.
Gen Z, nhóm tiêu dùng trẻ tuổi, cũng là đối tượng quan trọng trong thị trường F&B. Họ sẵn sàng chi tiêu cho các trải nghiệm mới lạ và sáng tạo. Tuy nhiên, nhóm này cũng có mức độ trung thành thấp, do đó, các thương hiệu F&B cần tập trung vào sự tiện lợi và chất lượng dịch vụ để thu hút và giữ chân khách hàng.
Thị trường F&B Việt Nam đang đứng trước nhiều cơ hội phát triển lớn, đặc biệt là với sự gia tăng của các chuỗi cửa hàng và sự thay đổi tích cực trong hành vi tiêu dùng. Các yếu tố như hương vị, chất lượng món ăn, đa dạng và chất lượng phục vụ sẽ tiếp tục là những yếu tố then chốt quyết định sự thành công của các chuỗi F&B trong tương lai. Các doanh nghiệp cần chú trọng đến xu hướng tiêu dùng và đánh giá từ người tiêu dùng để tối ưu hóa chiến lược kinh doanh và phát triển bền vững. Việc tiếp tục đổi mới và ứng dụng công nghệ trong quản lý và vận hành sẽ giúp các doanh nghiệp F&B nắm bắt cơ hội và vượt qua các thách thức trong thời kỳ tới.
Với kinh nghiệm hơn 24 năm tư vấn chiến lược, đặc biệt đã tham gia tư vấn cho nhiều thương hiệu F&B Việt Nam thành công, chuyên gia THANHS sẵn sàng đồng hành cùng các doanh nghiệp ngành F&B để CẤT CÁNH THƯƠNG HIỆU – ĐỘT PHÁ KINH DOANH
